'பண்புடைமையாவது யாவர்மாட்டும் அவரோடு ஒத்தஅன்பினராய்க் கலந்து ஒழுகுதலும், அவரவர் வருத்தத்திற்கும் பரிதலும், பகுத்து உண்டலும், பழி நாணலும் முதலான நற்குணங்கள் பலவும் உடைமை' என்று விளக்கம் தருவார் பரிப்பெருமாள்.
பண்பு எனப்படுவது பாடறிந்து ஒழுகுதல் (கலித்தொகை, நெய்தல், 16) என்கிறது சங்கப்பாடல். இதன் கருத்து பண்பு என்று சொல்லப்படுவது பிறருடைய இயல்புகளை அறிந்து நடத்தல் என்பது. 'பாடு என்றது பெருமை, பக்கம்-அனுபவித்தலாகிய நுகர்ச்சி, முறைமை, ஒழுக்கம் முதலான பல பொருளைத் தரும் பெயர்ச்சொல்' எனக் கூறி, 'இத்தனைப் பொருளையும் இணைக்க பண்புடைமையின் பொருளாகும்; சான்றோர் ஒழுக்கமுடனும் தம் பெருமைக்கு இழுக்கின்றியும் முறையறிந்து பக்கத்திலுள்ளாருடைய நுகர்ச்சியறிந்து அதற்கேற்ப நடத்தல் எனின் ஆசிரியர் கூறும் பண்பிலக்கணம் அமைவதைக் காணலாம்' என்பது பாடறிந்து ஒழுகுதலுக்குத் தண்டபாணி தேசிகர் தரும் விளக்கம்.
இவ்வதிகாரம் தனிமனிதன் தான் வாழும் சமுதாயமக்களுடன் ஊடாடுவது பற்றியும் அவ்வுறவைப் பேணிப் பாதுகாத்தல் பற்றியும் பேசுகிறது. அவற்றிற்குரிய பண்புடைமை சொல்லப்படுகிறது. கலந்து பழகும் (sociable) திறன் வலியுறுத்தப் பெறுகிறது. ஒருவரிடம் பெருமை, சான்றாண்மை முதலிய சிறப்பியல்புகள் அமையப்பெற்றும் பலரோடு ஒத்து இயைந்து வாழமுடியாது போனால் அவற்றால் பயன் என்?
இங்கு சொல்லப்படும் பண்பு மக்கட்பண்பு ஆகும்.
மக்கட்பண்பு என்பது என்ன? ஒருவர் தம்மொடு பழகுவார் எக்கொள்கை கொண்டவராயிருந்தாலும், எந்தவித நிலையில் இருந்தாலும், அவரது இனம், சமயம், மொழி என்னவாக இருந்தாலும் அவை அனைத்தையும் மனத்துள் கொள்ளாமல், அவர்களும் மனிதர்தாம் என்ற ஒரே எண்ணம் மேலோங்க, அனைவரோடும் மனங் கலந்து அளவளாவல் வேண்டும். அப்பண்பே மக்கட்பண்பு. மனிதனை மனிதன் நன்கு மதிக்கும் ஒழுக்கத்துக்கு 'மக்கட் பண்பு' என்று பெயரிடுகிறார் வள்ளுவர். வேற்றுமைகளையும் ஏற்றத் தாழ்வுகளையும் எல்லா நிலையிலும் இடைவிடாது நினைக்கும் மாந்தர்க்கு வேண்டுவது மக்கட்பண்பு என்கிறார் அவர்.
'உடம்பின் தோற்றத்தால் ஒத்திருப்பது மக்களோடு ஒப்புமை ஆகாது. பொருந்துவதாகிய ஒப்புமை எது என்றால் மக்கட் பிறப்பிற்கு உரிய பண்பால் ஒத்திருப்பதே ஆகும்' என்று அது இவ்வதிகாரத்து ஓரிடத்தில் தெளிவாக்கப்படுகின்றது. மக்கள் ஒருவரையொருவர் காணும்போது கொள்ளும் முகமலர்ச்சி, உரையாடும்போது தோன்றும் இன்னகை, எவரையும் எக்காலத்தும் இகழாதிருத்தல் ஆகிய சிறு செயல்களிலும் பண்பு வெளிப்படும்.
பிறரது இயல்புகளையும் அறிந்து கொண்டு, அவற்றோடு ஒத்து ஒழுகுகிற வன்மையாக விளங்குவது மக்கட்பண்பு.
மதிநுட்பம் பல உயிரினத்தின் பொது உடைமை; அதனால் அது தனிச் சிறப்புடையது; மக்கட் பண்பாகாது.
ஒருவரது இயற்கை அறிவும், நூலறிவும் உலகில் வாழ நன்கு பயன்படவேண்டும் என்றால் அவர் உலகியலை நன்கு அறிந்து கொள்ள வேண்டும். உலக இயல்பை அறிந்து நடப்பது மக்கட்பண்பாம். உலகறிவு எனச் சொல்லப்படுவதுமாம். அது உலகத்தோடு ஒட்ட ஒழுகலைக் குறிப்பது. நூலறிவு மெருகு கூட்டப் பெற்றது. உலகைக் கண்டு பழகி, அறிந்து நடக்கும் உலக அறிவே உண்மைவாழ்வுக்குத் துணை செய்வது, முன்னது ஏட்டுச் சுரைக்காய்; பின்னதே கறிக்கு உதவும்காய். 'யார்மாட்டும் பண்புடைமை' என்பதே மக்களியல் வழக்காதல் வேண்டும்.
உலகம் எதனால் வாழ்கிறது? பண்புடையார் இருப்பதனாலேயே என பண்புடையார்ப் பட்டுண்டு உலகம் அதுஇன்றேல் மண்புக்கு மாய்வது மன் என்று இவ்வதிகாரக் குறள் (996) கூறுகிறது. இக்குறள் உண்டால் அம்ம, இவ் உலகம் ... (புறநானூறு 182 பொருள்: .... (பண்புடைய சிலர்) இருப்பதனாலேயே உலகம் நிலை பெற்றிருக்கிறது). என்ற பாடலிலுள்ள 'உண்டாலம்ம இவ்வுலகம்' என்ற பகுதியை மனத்திற்கொண்டு எழுந்தது.
பண்புடைமைக்கும் உலகம் இயங்குவதற்கும் உள்ள தொடர்பு பற்றி ஔவையாரும் நல்லார் ஒருவர் உளரேல் அவர் பொருட்டு எல்லார்க்கும் பெய்யும் மழை- அதாவது மழை பெய்து உலகம் இயங்கி வருவது நல்லவர்கள் இருப்பதால்தான் என்றார். ஔவையார் நல்லார் என்று குறிப்பிடுவது பண்புடையாரையே.
கடலுண்மாய்ந்த இளம்பெருவழுதி பாடிய புறநானூற்றுப் பாடலும் ஔவையாரின் வரிகளும் பொதுவாக நற்புண்புகள் சிலவற்றைப் பற்றிப் பேச வள்ளுவர், அறிவிலாரும் தீமை செய்வாரும் கலந்திருக்கும் இவ்வுலகம் எப்படி நிலைக்கிறது என்று எண்ணிப் பார்த்து மக்கட்பண்பாலேயே இவ்வுலகம் நிலைக்கிறது - பண்புடையார்ப் பட்டுண்டு உலகம் என வள்ளுவர் துணிகிறார்.
பண்புடையவர் காட்சிக்கு எளிமையாக அதாவது எளிதில் அணுகக்கூடியவனாக இருப்பார்.
அவன் அன்பு நிறைந்தவனாகவும், நல்ல குடும்பத்து குணங்களுடன் இருப்பார்.
உடல் அளவிலான ஒப்புமை மக்களோடு ஒத்திருத்தற்கு உரியதன்று; மானுட உறவுகளால் ஒப்புமை உடையவர்களாக இருப்பவரே மனிதராவார்.
இனிய செயல்களோடு நன்மையையும் செய்து பயனுள்ளவனாக இருப்பான் பண்புள்ளவர்.
அவர் விளையாட்டாகவும் யாரையும் இகழமாட்டார்; பகைமை கொண்டவர்க்கும் மதிப்பளிப்பார்.
பண்புடையார் இல்லாவிட்டால் இந்த உலகம் மண்ணோடு மண்ணாய் மறைந்து போய்விடும்.
கூர்மை அறிவு பெற்றிருந்தாலும் பண்பில்லாதவர் மரக்கட்டை போன்றவரே.
நண்பு செய்யாதவரிடமும் பண்பாய் ஒழுகாதது இழுக்காம்.
நகைச்சுவை உணர்வு இல்லாதவர் எஞ்ஞான்றும் இருட்டுலகில் வாழ்பராவார்.
பண்பில்லாதவர் பெற்ற செல்வம் தீயனவற்றிற்கே பயன்படும்.
இவை இவ்வாதிகாரம் தரும் செய்திகள்.
ஆகியவற்றைப் பண்புடையவர்களுக்கான உலக நடை என விளக்குகிறார் வள்ளுவர்.